As ick vör bummeli 40 Johr no Grundschool gung, wurr mi un mien Mitschöölers in Sachkunn-Ünnerricht jümmers weller mol vertellt, wo lang dat duuert, bet Plastikbüddels oder Beekers ut Kunststoff sick oplöst hebbt, de eenfach so in de Natuur smeeten ward.

Dat duuert so lang, dat ick mi düsse Tied gor ni so richti vörstelln kunn.

Intwüschen sünd wi, de Schöölers vun dormols, de Grooten. Un nu vertellt wi de Kinner, wo lang dat duuert, bet Plastikbüddels un Beekers ut Kunststoff verrött‘ sünd.

Würkli ganz löst se sick overs gor ni op, denn nu weet man, dat ut groote Plastikdeele lütte Plastikdeele ward. Mikroplastik. Un dat, so seggt man, is gefährli, besünners för de Tiern de in’t Meer leevt. Fische, Muscheln, Kreut, Seesterns, Wale un so wieder.

So harr de Andeel vun allns wat ut Plastik mokt ward, siet dormols je an un för sick weniger warrn musst.

Is dat overs ni. In Gegendeel. Mehr is dat worrn. Dösig, ne.

Dorför mutt dat doch ’n Grund geeven, weil je nix, wat de Minsch deiht, ohn‘ Grund passeert.

Dor heff ick mol över nodacht. Un ick glööv, ick heff de Lösung funnen: Minschen produzeert je ook noch annern Schiet: Swormetalle to’n Bispeel. Blie, Quecksülber un all sowat. Un Swormetall kümmt ook in all de Tiern in de See rin. Nu seggt de Noom je al, dat Swormetall „swor“ is. Un wenn de Wale un so nu to veel vun dat swore Metall in sick hebbt, denn künnt se gor ni mehr schwümm. De wurrn eenfach blots so as Backsteens an Grund rümliggen. Wenn se nu overs gliektiedi genog Mikroplastik fuddert, dat je licht is un boben schwümmt, denn gliekt sick dat ut. Denn schwümmt se jüst so good, as ohn‘ all dat Swormetall un dat Mikroplastik.

Dat hebbt wi Minschen doch mol weller kloog utklabüstert.

De Tiern bruukt dat Plastik, anners weern se opsmeeten. Un wenn dat Klima erstmol warm genog is, denn kümmt de Fisch direkt fix un ferti kookt ut‘ Woter. Dat spoort ’n Barg Strom. So geiht Nohaltigkeit!

Dücht mi jedenfalls. Liekers: irgendwat seggt mi, dat dor noch ’n lütten Fehler in mien Theorie is…

 In düssen Sinn

Künnt Ju sick noch op de oln Postämter besinn‘. Also ni de Poststeeden de in Supermart blangbi löppt. De richtigen Postämter, wo blots de Post in weer un sünst nix?

Künnt Ju sick ook noch dorop besinn‘ wo dat dor rooken hett. Ick heff dat jümmers noch in de Nees, wurr man mi mit verbunnen Oogen in so’n oled Postamt stelln, denn wurr ick sofort weeten, wonehm ick weer.

No de Post to mööten, dat weer so ähnli as no’n Tähnarzt to gohn. Man hett dorhen musst wenn man wat verschicken wull, overs Spoß hett dat keen‘ mokt. Vör de Trennschiev stunnen jümmers teihn, föffteihn Lüüd to tööven un achter de Schiev seeten een oder twee Beamte, de ganz ruhi an Stempeln weern, so, as wurrn ehr all de Lüüd, de dor töövt hebbt, gor nix angohn. So’n dösige Atmosfehre geev dat blots bi de Post – narms anners. Dat weer wat Besünnered, ook wenn so’n Gang no de Post, wiss ni glückli mokt hett.

Interessanterwies gifft overs genau düsse Post, wo man fröher so ungern in de Slang stohn hett un de blassen Beamten, sien Breefe un Pakete dör de Schiev langt hett, genau düsse Post gifft siet teihn Johr den „Glücksatlas“ rut. As ick to’n ersten mol heuert heff, dat de Post sick nu mit dat Glück befodt, keem mi dat vör as bi de katholische Kark wo Pasters över de Ehe urdeelt, de sülms gor ni heiroden dörft.

Na jo, de oln Postämter gifft dat meist narms mehr, tominst op de Dörper ni. Dor ward keen Beamten mehr vun morns bet obends achter dicke Schieven wechsloten. Dat kann een al glückli moken.

Düt Johr steiht in den Glücksatlas jedenfalls, dat de Lüüd in Osten vun uns Republik intwüschen densülbigen Glückspegel hebbt as in Westen. Dat ward in Punkte un Perzent meeten.

In Sleswig-Hulsteen un in Sachsen-Anhalt dsünd de Lüüd glücklicher as annerwegens. Dat is doch ’n goode Noricht. Ünnern Streek sünd de Düütschen overs 2,4 Perzent unglücklicher as vöriged Johr. Dorbi is düssed Johr noch gor ni to Enn.

Dat heet also, wi sünd nu gliekmäßi unglückli. Dat is so’n beten so as dormols, wo man noch op’t Postamt in se Slang‘ stohn hett…

In düssen Sinn

Künnt Ju sick noch op de oln Postämter besinn‘. Also ni de Poststeeden de in Supermart blangbi löppt. De richtigen Postämter, wo blots de Post in weer un sünst nix?

Künnt Ju sick ook noch dorop besinn‘ wo dat dor rooken hett. Ick heff dat jümmers noch in de Nees, wurr man mi mit verbunnen Oogen in so’n oled Postamt stelln, denn wurr ick sofort weeten, wonehm ick weer.

No de Post to mööten, dat weer so ähnli as no’n Tähnarzt to gohn. Man hett dorhen musst wenn man wat verschicken wull, overs Spoß hett dat keen‘ mokt. Vör de Trennschiev stunnen jümmers teihn, föffteihn Lüüd to tööven un achter de Schiev seeten een oder twee Beamte, de ganz ruhi an Stempeln weern, so, as wurrn ehr all de Lüüd, de dor töövt hebbt, gor nix angohn. So’n dösige Atmosfehre geev dat blots bi de Post – narms anners. Dat weer wat Besünnered, ook wenn so’n Gang no de Post, wiss ni glückli mokt hett.

Interessanterwies gifft overs genau düsse Post, wo man fröher so ungern in de Slang stohn hett un de blassen Beamten, sien Breefe un Pakete dör de Schiev langt hett, genau düsse Post gifft siet teihn Johr den „Glücksatlas“ rut. As ick to’n ersten mol heuert heff, dat de Post sick nu mit dat Glück befodt, keem mi dat vör as bi de katholische Kark wo Pasters över de Ehe urdeelt, de sülms gor ni heiroden dörft.

Na jo, de oln Postämter gifft dat meist narms mehr, tominst op de Dörper ni. Dor ward keen Beamten mehr vun morns bet obends achter dicke Schieven wechsloten. Dat kann een al glückli moken.

Düt Johr steiht in den Glücksatlas jedenfalls, dat de Lüüd in Osten vun uns Republik intwüschen densülbigen Glückspegel hebbt as in Westen. Dat ward in Punkte un Perzent meeten.

In Sleswig-Hulsteen un in Sachsen-Anhalt dsünd de Lüüd glücklicher as annerwegens. Dat is doch ’n goode Noricht. Ünnern Streek sünd de Düütschen overs 2,4 Perzent unglücklicher as vöriged Johr. Dorbi is düssed Johr noch gor ni to Enn.

Dat heet also, wi sünd nu gliekmäßi unglückli. Dat is so’n beten so as dormols, wo man noch op’t Postamt in se Slang‘ stohn hett…

In düssen Sinn

As ick noch ’n lütten Stackel weer, seet ick oftmols an Sünnobend mit mien Famielje in de Stuuv vör’t Fersehn. Dor leepen denn Sennung‘ as EWG – Einer wird gewinnen mit Kuli un natüürli ook Wetten dass…?

An längsten je mit Elstner un Gottschalk. Denn overs weer dat je vörbi. Vörigen Sünnobend hett Häuptling Sülberlocke overs nochmol Stoff geeven.

Un weller seeten wi mit de ganze Famielje vör’t Fernsehn in de Stuuv, blots, dat ick nu de Ol bün.

Mien Madam un ick hebbt ook so’n beten hofft, wat dat so’n kommodigen Obend warrn wurr, as to de Tied, in de wi de Lütten weern.

Na jo, so ganz lütt sünd unse Lütten je ni mehr. Liekers gung dat viddel no acht denn los. Erstmol hebbt de poor Duusend Lüüd applaudeert, de dor – Corona hen oder her – dicht an dicht in Saal seeten hebbt.

Wi harrn al Wetten afsloten, wat Gottschalk in‘ Hermelin un mit’n Reichsappel dör de Döör komen wurr. Na jo, mit sien Edelsteen an de Jack seh he je ook so’n beten königli ut.

Un wenn’t no Gottschalk geiht, is Gottschalk je ook de König.

All de annern, de, wiel he wech weer, Fernsehn mokt hebbt, sünd för em je so un so blots dumme Lüüd. Un dorüm gung dat för Gottschalk je ook tomeist üm Gottschalk.

Nu seeten wi je to Huus vör’t Fernsehn as fröher. Overs so langsom hebbt wi markt, dat hüüt even ni mehr dormols is. No de erste Wett‘ is unsen Jung opstohn un hett seggt: „Ick goh mol in mien Zimmer.“ No he halve Sennung gung mien Fruu to Bett, un uns Deern weer al toslopen. No de Buten-Wett‘ heff ick dat Fernsehn denn utmokt. Den Rest heff ick opteekend un mi an nästen Dag in Schnelldörloop ankeeken. Dat Gesabbel heff ick wechspoolt.

Wokeen wunnen hett, weet ick gor ni. Overs ick glööv Markus Söder hett sick as Winner föhlt. De weer je inlodt, is overs ni kom‘. De hett wohschienli vör’t Fernsehn seeten un dacht: „Man good, dat ick to Huus bleeven bün.“ Tscha. Wetten dat…? is fröher würkli wat Scheuend för de ganze Famielje ween. Overs mi dücht: Allns hett sien Tied…

In düssen Sinn

As ick noch ’n lütten Stackel weer, seet ick oftmols an Sünnobend mit mien Famielje in de Stuuv vör’t Fersehn. Dor leepen denn Sennung‘ as EWG – Einer wird gewinnen mit Kuli un natüürli ook Wetten dass…?

An längsten je mit Elstner un Gottschalk. Denn overs weer dat je vörbi. Vörigen Sünnobend hett Häuptling Sülberlocke overs nochmol Stoff geeven.

Un weller seeten wi mit de ganze Famielje vör’t Fernsehn in de Stuuv, blots, dat ick nu de Ol bün.

Mien Madam un ick hebbt ook so’n beten hofft, wat dat so’n kommodigen Obend warrn wurr, as to de Tied, in de wi de Lütten weern.

Na jo, so ganz lütt sünd unse Lütten je ni mehr. Liekers gung dat viddel no acht denn los. Erstmol hebbt de poor Duusend Lüüd applaudeert, de dor – Corona hen oder her – dicht an dicht in Saal seeten hebbt.

Wi harrn al Wetten afsloten, wat Gottschalk in‘ Hermelin un mit’n Reichsappel dör de Döör komen wurr. Na jo, mit sien Edelsteen an de Jack seh he je ook so’n beten königli ut.

Un wenn’t no Gottschalk geiht, is Gottschalk je ook de König.

All de annern, de, wiel he wech weer, Fernsehn mokt hebbt, sünd för em je so un so blots dumme Lüüd. Un dorüm gung dat för Gottschalk je ook tomeist üm Gottschalk.

Nu seeten wi je to Huus vör’t Fernsehn as fröher. Overs so langsom hebbt wi markt, dat hüüt even ni mehr dormols is. No de erste Wett‘ is unsen Jung opstohn un hett seggt: „Ick goh mol in mien Zimmer.“ No he halve Sennung gung mien Fruu to Bett, un uns Deern weer al toslopen. No de Buten-Wett‘ heff ick dat Fernsehn denn utmokt. Den Rest heff ick opteekend un mi an nästen Dag in Schnelldörloop ankeeken. Dat Gesabbel heff ick wechspoolt.

Wokeen wunnen hett, weet ick gor ni. Overs ick glööv Markus Söder hett sick as Winner föhlt. De weer je inlodt, is overs ni kom‘. De hett wohschienli vör’t Fernsehn seeten un dacht: „Man good, dat ick to Huus bleeven bün.“ Tscha. Wetten dat…? is fröher würkli wat Scheuend för de ganze Famielje ween. Overs mi dücht: Allns hett sien Tied…

In düssen Sinn