To kloog för de Welt

Man mutt sick je jümmers weller mol wunnern, wo se all de Lüüd herkriegt, de uns in de Medien as „Experten“ vörstellt ward.

To jedet, overs ook würkli jedet Thema gifft dat Experten. Un mennige vun düsse Experten, doht mitünner ganz scheun schlau. Düsse besünners kloogen Experten-Expemplare doht so, as wenn blots se wat vun ehr Thema verstoht un dat all de annern veels to dumm sünd. Overs se versöcht denn jümmers doch noch een letzted Mol, all de Dummen to vertelln, wat se so un so ni begriepen ward.

Un een vun genau düsse extra kloogen Experten schient mi Christian Danner to ween, de in’t Fernsehn de Formel een kommenteert. Sogor sien Kommentator-Kolleg‘ Heiko Waßer schient em op’n Geist to gohn, wenn Chrischan den Dorsten mol weller vertelln mutt, dat een vun de Autos in’t Renn‘ gegen de Wand ballert is, weil de Fohrer ni rechtiedig op de Brems patt hett. Dorbi snackt he denn gern Ingelsch, weil sick dat no mehr anheuert. He sabbelt denn wat vun „Grip“ un „Downforce“ un wat ni allns. Danner is je dorüm Experte, weil he sülms mol Formel een fohrt is, wobi man in de Formel een je keen Fohrer, sünnern „Pilot“ is. Aha.

Nu wull ick overs doch mol weeten, wo Chrischan Danner bi all sien Weeten kom‘ is. Dorüm heff ick mol rescherscheert. So as he snackt, is he ja weenstern teihnmol Weltmeister in de Formel een ween. 

Weer he overs gor ni. Mang 1985 un 1989 is he ganze 36 Rennen fohrt, overs wunnen hett he gor keen dorvun. Ni mol Tweeter oder Drütter is he ween. He is överhaupt blots 15 Mol in’t Ziel ankom‘. 

So. Un worüm is Chrischan nu Experte un deiht so schlau? Veellicht, weil he so genau weet, wo man dat in de Formel een „ni“ moken schull. Ick glööv, dat weet wohrschienli de Mehrsten – ook, wenn se noch nie in so’n Rennauto seeten hebbt.

Tscha, in Tokunft warr ick jedenfalls ’n beten skeptischer ween, wenn mi een as „Experte“ vörstellt ward. 

Un eher ick ’n Experten üm sien Meenung beed‘, wenn ick wat ick weeten will, frog‘ ick leever een, de sick dormit utkinnt… 

In düssen Sinn

Ordnung
is je dat halve Leven, seggt man. Mach ween, wat dat sogor stimmt. Nu is Overs
Ordnung un Ordnung lang ni datsülbige. För den een heet Ordnung, allns, wat he
hett, gliekmäßi op’n Footborrn to verdeeln, för den annern heet dat, allns
akroot aftoheften un wechtorüüm.

Dat
gifft dor ook Mischform‘ vun. Bi Mennige süht dat op’n ersten Blick allns
schier un oprüümt ut, wenn man dor overs de Schappen opmokt, finn’d man dor
datsülbige Dörnanner as bi de annern op’n Footborrn.

Na jo, Hauptsook,
man weet wo allns is, wenn man’t bruukt.

Keddeli
ward dat blots, wenn Lüüd mit ünnerscheedliche Oarten vun Ordnungssinn
tosomkümmt. Dat beleev ick to Huus jümmers mol weller: Wenn ick mi obends wat
op’n Köökentresen legg, dat ick nästen Morn bruuk, denn kann ick mi meist dorop
verloten, wat dat an nästen Dag ni mehr dor is.

Dat hett
miem Madam denn nömli wechsorteert. Un wenn ick ehr denn froog, wonehm se dat
henpackt hett, denn seggt se oftmols: „Weet ick ni.“

Mennigmol
kann se sick overs doch dorop besinn, wo se wat henpackt hett. Annerletzt to’n
Bispeel weer ick an Eeten moken. Dat schull Steak geeven. Dree Stück Fleesch
harr ick al ferti broodt. Nu schull blots noch mien Steak in de Pann – dat harr
ick op’n Köökentresen packt, un ’n Stück Poppier doröver leggt, dormit de
Fleegen dor ni bikeem‘. Overs as ick no dat Fleesch langen wull, weer dat wech.
Ick harr glieks mien Fruu in Verdacht un heff ehr frogt: „Hest du dat Steak
hier wechnohm?“ „Och“, säh se dor, „weer dor Fleesch mang dat Poppier.“ Mi wurr
al ganz schwummeri. „Weetst du denn, wo du dormit afbleeven büst“, heff ick ehr
frogt. „Jo“, säh se, „dat is in de Aschtünn.“ Wech weer dat. Un ick harr doch
so’n Hunger.

Wenn ick
mol ’n Liek verschwinnen loten mutt, denn pack ick de ook eenfach op’n Köökentresen
un denn is se an nästen Dag wech, as wenn ehr dat nie geeven hett.

Man mutt
sick eenfach ni an dat argern, wat man ni ännern kann, sünnern dat to sien
Vördeel nutzen. Overs dat näste Mol, wenn ick mi ’n Steak köff, pack ick mi dat
in de Breeftasch, bet ick dat eeten will…

Ordnung
is je dat halve Leven, seggt man. Mach ween, wat dat sogor stimmt. Nu is Overs
Ordnung un Ordnung lang ni datsülbige. För den een heet Ordnung, allns, wat he
hett, gliekmäßi op’n Footborrn to verdeeln, för den annern heet dat, allns
akroot aftoheften un wechtorüüm.

Dat
gifft dor ook Mischform‘ vun. Bi Mennige süht dat op’n ersten Blick allns
schier un oprüümt ut, wenn man dor overs de Schappen opmokt, finn’d man dor
datsülbige Dörnanner as bi de annern op’n Footborrn.

Na jo, Hauptsook,
man weet wo allns is, wenn man’t bruukt.

Keddeli
ward dat blots, wenn Lüüd mit ünnerscheedliche Oarten vun Ordnungssinn
tosomkümmt. Dat beleev ick to Huus jümmers mol weller: Wenn ick mi obends wat
op’n Köökentresen legg, dat ick nästen Morn bruuk, denn kann ick mi meist dorop
verloten, wat dat an nästen Dag ni mehr dor is.

Dat hett
miem Madam denn nömli wechsorteert. Un wenn ick ehr denn froog, wonehm se dat
henpackt hett, denn seggt se oftmols: „Weet ick ni.“

Mennigmol
kann se sick overs doch dorop besinn, wo se wat henpackt hett. Annerletzt to’n
Bispeel weer ick an Eeten moken. Dat schull Steak geeven. Dree Stück Fleesch
harr ick al ferti broodt. Nu schull blots noch mien Steak in de Pann – dat harr
ick op’n Köökentresen packt, un ’n Stück Poppier doröver leggt, dormit de
Fleegen dor ni bikeem‘. Overs as ick no dat Fleesch langen wull, weer dat wech.
Ick harr glieks mien Fruu in Verdacht un heff ehr frogt: „Hest du dat Steak
hier wechnohm?“ „Och“, säh se dor, „weer dor Fleesch mang dat Poppier.“ Mi wurr
al ganz schwummeri. „Weetst du denn, wo du dormit afbleeven büst“, heff ick ehr
frogt. „Jo“, säh se, „dat is in de Aschtünn.“ Wech weer dat. Un ick harr doch
so’n Hunger.

Wenn ick
mol ’n Liek verschwinnen loten mutt, denn pack ick de ook eenfach op’n Köökentresen
un denn is se an nästen Dag wech, as wenn ehr dat nie geeven hett.

Man mutt
sick eenfach ni an dat argern, wat man ni ännern kann, sünnern dat to sien
Vördeel nutzen. Overs dat näste Mol, wenn ick mi ’n Steak köff, pack ick mi dat
in de Breeftasch, bet ick dat eeten will…

So. Nu
is dat sowiet. De Mehrwertstüüer is senkt worrn. Denn ward nu je allns weller
good.

Overs
tööv mol. Wat seggt denn veele Lüüd ut’n Hannel över de Idee mit de Minnerung
vun de Mehrwertstüüer? De seggt doch all datsülbige, nömli wat düsse Senkung
över ’n halved Johr nix overs ook gor nix bringt. För de, de weni Geld hebbt al
gor ni. Olaf Scholz overs reekend vör, dat man vör ’n Auto, dat betlang 30000
Euro kost hett, nu över 750 Euro weniger betohlt. Dat is richti. Un wenn man
mang Anfang Juli un Enn Dezember dusend Autos köfft, denn hett man’n dreeviddel
Millioon spoort.

Dor kann
man nix gegen seggen. De Reeken stimmt. Olaf hett in Mathe je ook wiss
good oppasst.

Dat
Probleem overs is, dat no de Monot‘ de nu achter uns liggt, sick blots de Wenigsten
dusend Autos kööpen ward. Bi de Mehrsten langt dat ni mol för ’n frisched
Fohrrad.

De
Eenzelhannel overs, in de Supermärte un so, kann de Ännerung vun teihnduusende
Artikels gor ni ümsetten, ward seggt. Dor blifft de Priese to’n gröttsten Deel
as se sünd.

Dat
overs is ut mien Sicht man blots de halve Wohrheit.

In
Januar vun’t näste Johr, ward de Stüüersatz nömli weller ropsett. Un denn
schüllt Jüm mol sehn, wo scheun de Hannel teihnduusende Artikels ümettiketteern
kann.

Dat nu also
so good as nix billiger ward för de lütten Lüüd un dat de Rieken spoort, dat
steit al fast. Un ick wurr mien Mors dorop verwetten dat Anfang 2021 allns
düürer ward.

Wat also
schall uns dat seggen, wat Olaf ut Hamborg, de Finanzminister, dor deiht.

He kann
je düchti reeken. Un he weet ook, dat sien Partei, de SPD, blots noch bummeli
20 Perzent vun de Wählerstimm‘ afkriegt. To’n Kanzler warrn reckt dat ni.

Wenn man
mi frogt, denn wurr ick seggen, dat Maneuver mit de Mehrwertstüüer is Scholz
sien Versöch, bi de CDU opnohm to warrn. Man weet gor ni, wo man al de Luft
herkriegen schall, üm doröver to lachen. Wenn wi uns bet Niejohr overs noch ni
kaputtlacht hebbt, denn kriegt wi dat je to sehn…

In
düssen Sinn

Nu, wo
je in Momang ni so veel Lüüd in de Büros sitten dörft, ward weller düchti no de
Digitaliseerung gröölt.

Digitaliseerung
– wat weer dat nochmol? Ach jo, dat gung al in de 70er Johrn los, an un för
sick noch fröher. Also ick meen de 70er Johrn vun’t vörige Johrduusend. Dor
keem‘ de ersten Kompjuters op, un mit düsse Reekners schull allns ganz anners
warrn.

Vörher
wurr je allns mit Poppier mokt, un vun allns wat op irgendeen Formular smeert
wurr, sünd denn noch dree Dörsläge mokt worrn. Dat weer ni ganz so scheun vör
de Ümwelt un för de Schappen ook ni, denn dor hebbt sick Aktenordners vull mit
Poppier in stopelt.

So weer
dat dormols. Un nu, föffti Johr loter, is dat noch ganz genau so. Mennige Lüüd
seggt sogor, dat hüüt noch veel mehr mit Poppier hanteert ward. Wo kann dat
angohn? All de Elektroonik is doch ook al ’n halved Johrhunnert old. Ist dor
irgendwat scheev loopen? Dat schient meist so, ne. Wenn ick bi uns to Huus
kiek, mit de veer Lüüd, de dor wohnt, kümmt dor ’n ganzen Barg Elektroonik
tosom: Veer Smartfoons, dree Läptopps, twee Täbletts un een Kompjuter, de all
Internetansluss hebbt. Wenn overs een vun uns wat mit’n Amt to kriegen hett,
denn mööt wi dat op’n Zeddel schrieven. De Stüüerverloorung kann man intwüschen
twor elektroonisch moken, overs utdrucken un ehr no’t Finanzamt sleepen mutt
man ehr liekers. Un denn kriegt man den Stüüerbescheed vun‘ Fiskus ook op
Poppier trüch. Andräge, Mitdeelung‘, Bescheede un so wieder – allns op Poppier.
Un dor wunnert man sick noch doröver, dat de Reegenwald afholt‘ ward.

Overs nu
mitmol besinnt man sick op dat Woord „Digital“. Dor weer doch wat. Lot uns all
den Krom doch mol elektroonisch moken. Jo genau. Overs dat dorbi weniger
Poppier rutkümmt, dat glööv ick erst, wenn ick dat ni mehr in Breefkassen heff.

Veellicht
schulln de Verantwoortlichen mol in’t Internet nokieken, wo dat mit de Digitaliseerung
geiht. Un wenn se dat ni trechkriegt, schüllt se bescheed seggen. Ick wurr ehr
dat utnohmswies‘ sogor utdrucken…

In
düssen Sinn